“Devlet, hastanesini kapatıp kiracı durumuna düşüyor”

Burcu Yıldırım

ANKARA- Hastanemi Açın Platformu (HAP) sözcüsü Uzman Dr. Bayazıt İlhan, açılması planlanan Etlik Şehir Hastanesi ile Türkiye'de ekol haline gelen önemli beş hastanenin kapanmasının yaratacağı sorunlara dikkat çekti. Salgın döneminde ulaşılamayacak yerlere dev hastaneler açarak, şehir merkezindeki hastaneleri kapatmanın akla bilime sığmayacağını ifade eden İlhan, “Devlet, kendi mevcut hastanesini kapatıyor. Özel sektöre yaptırdığı bir binada kiracı durumuna düşüyor. Bu kadar akıl dışı bir durumdan söz ediyoruz. Torunlarımızı bile borçlandırdığımız bir finansman yönteminden bahsediyoruz. Şehir hastaneleri hastalanmak üzere kurulan bir sistem. Bu hastaneler aynı zamanda hasta garantili hastaneler. Aynı otoyollarda, İstanbul Havaalanı'nda, Çanakkale Köprüsü'nde olduğu gibi” diye konuştu.

Etlik Şehir Hastanesi'nin açılmasıyla birlikte Ankara'nın merkezi bölgelerinde hizmet veren Dışkapı Eğitim Araştırma Hastanesi, Sami Ulus Eğitim Araştırma Hastanesi, Onkoloji Eğitim Araştırma Hastanesi, Etlik Zübeyde Hanım Eğitim Araştırma Hastanesi ve Ulucanlar Göz Eğitim Araştırma Hastanesi kapanacak.

“5 büyük hastane kapatılıyor”

Şehir hastanelerinin sağlık hizmetine ve ülke ekonomisine verdiği zararın yılardır konuşulduğuna dikkat çeken HAP Sözcüsü Uzman Dr. İlhan, “Kentin dışına ve ulaşımın zor olduğu yerlere inşa edilen şehir hastanelerine gitmek bile büyük bir sorun. 3 bin 800 yataklı Ankara Şehir Hastanesi için altı tane büyük hastane kapatılmıştı. Bu sefer Etlik Şehir Hastanesi için de beş tane büyük hastane kapatılıyor. Kapatılacak olan söz konusu hastaneler, kentin değişik yerlerinde sağlık sistemi oturmuş ve Türkiye'nin dört bir yanından hastaların geldiği üst düzey sağlık hizmeti veren hastaneler” diye konuştu.

“Önemli kamu zararı oluşturduğu görüldü”

Ankara'ya iki tane şehir hastanesi yapmanın ihtiyaç ya da olumlu örneklerden kaynaklanmadığının altını çizen İlhan, şöyle devam etti:

“Yapılan sözleşmeler nedeniyle geri adım atılamıyor. Aslında başından beri kamu özel işbirliği ile yapılması planlanan 32 tane şehir hastanesi projesi vardı. Ancak zamanla bunların çok ciddi maliyetler ve önemli kamu zararı oluşturduğu görüldü. Dolayısıyla bunlardan 10 tane hastanenin ihale yöntemiyle genel bütçeden yapılmasına karar verildi. Ama şu ana kadar açılmış olan 13 tane hastane ve sözleşmesi yapılıp da inşaatına başlanan 5 tane hastaneden vazgeçemiyorlar. Etlik Şehir Hastanesi de bunlardan bir tanesi. Yoksa Ankara Şehir Hastanesi'nin başarılı ve olumlu bir örnek olduğundan dolayı bir tanesini daha açma kararı almadılar. Tam tersine hem hastalardan hem de hastanede çalışan hekimlerden negatif geri bildirimler alıyoruz. Tek araçla Ankara'nın her yerinden ulaşabilecek hastaneler kapatıldı. Bunların her biri bir ekol haline gelmiş, Türkiye'ye hitap eden hastanelerdi. Bu hastaneler kapatılıp tek merkezde toplanınca yurttaşlar için ciddi erişim sorunları ortaya çıktı.” 

“19 kalem hizmet özel sektörde”

Şehir hastanelerinin içinde de işleyişin çok sıkıntılı olduğunu söyleyen Dr. İlhan, “Bir yerden bir yere gitmek için iki kilometre yol yürümeniz gerekiyor. Özellikle yaşlılar ve durumu ağır olan hastalar açısından çok daha zor. Onun dışında hastane içinde sağlık hizmeti almak da önemli bir problem. Ankara Şehir Hastanesi'nde başhekimlikleri olan 6 tane hastane var. Bir de koordinat başhekimlik var. Bunların altında başhekim yardımları, hastane bakım müdürleri, müdür yardımcıları gibi sıralanıyor. Son derece karmaşık ve işleyişi zor bir hastaneden söz ediyoruz” dedi.

Aynı zamanda şehir hastanelerinde 19 kalem hizmetin özel sektördeki şirketlere devredildiğini belirten Dr. İlhan, “Hastanedeki işleyişin önemli bir kısmı da özel şirketler tarafından yapılıyor. Hastanelerin boyutları büyüdükçe karmaşa da artıyor. Yıllardır çalışılan işleyiş bozuluyor. Asistan eğitiminde sorunlar çıkıyor” diye konuştu.

“Kadrosuz sağlık emekçileri işsiz kalıyor”

Dr. İlhan, çok sayıda personelin kapatılan hastanelerden şehir hastanelerine götürülmediğine de dikkat çekti. Özellikle son dönem taşeronlarda çalıştırılıp kadroya geçirilmeyen temizlik, güvenlik, bilgi işlem elemanları gibi pek çok sağlık emekçisinin, yeni kurulan Etlik Şehir Hastanesine taşınmayacağını kaydeden Dr. İlhan, "Kadrolu çalışanlar başka hastanelere yönlendiriliyor. Kadrosu olmayanlar ise işsiz kalıyor. Onların olmaması nedeniyle de yaşanacak önemli problemler var. Çünkü sağlık bir ekip işidir. Biz buna 'hastane kapatma' diyoruz “dedi.

“10 bin kapasitelik hastanede 1 kreş yok”

Etlik Şehir Hastanesi'nde yaklaşık 10 bin kişinin çalışacağı dev bir kompleks kurulduğunun altını çizen Dr. İlhan, “Bu çalışanların en az yarısının kadın olacağınız öngörebiliriz. 5 bin kadın sağlık emekçisinin çalıştığı yerde kreş yok. Çalışan, gece nöbet tutan insanlar çocuklarını nereye bırakacaklar? Bu sistem çalışan dostu olmayan, çalışanlarının ihtiyaçlarını dahi gözetmeyen bir sistem. Hastaneler kapatıldıkça randevu almak daha da zorlaştı. Parası olan vatandaşlar özel hastanelerden sağlık hizmeti almaya çalışıyor. Ama imkânı olmayanlar, devlet hastanelerinden randevu alabilmek için aylarca telefon ve internet başında çabalıyor” eleştirisinde bulundu.

“25 yılda 82 milyar dolar bedel”

Dr. İlhan, salgının da henüz bitmediğini hatırlatarak, şunları aktardı:

“Böylesine bir salgın döneminde akla, bilime aykırı bir biçimde mevcut hastanelerimiz kapatılarak şehir hastaneleri açılıyor. Kuşkusuz yeni hastaneler açılmalı ama bunların hepsinin doğru planlamayla, doğru bilimsel yöntemlerle ve doğru büyüklükte yapılması gerekiyor. Ayrıca var olan hastanelerin korunması gerekiyor. Oysa 'Biz dev bir hastane açıyoruz' denilerek Türkiye'nin alanında başarılı hastaneleri kapatılıyor. Devlet, kendi mevcut hastanesini kapatıyor. Özel sektöre yaptırdığı bir binada kiracı durumuna düşüyor. Bu kadar akıl dışı bir durumdan söz ediyoruz. Torunlarımızı bile borçlandırdığımız bir finansman yönteminden bahsediyoruz. Açılacak olan 5 şehir hastanesi de dahil olmak üzere toplamda 18 şehir hastanesi için 25 yılda ödeneceği toplam kira ve hizmet bedelinin 82 milyar doları bulacağı hesaplanıyor. Bütün itirazlarımıza rağmen ne yazık ki bu işleler yapıldı.” 

“Hastalanmak üzere kurulan bir sistem”

Sağlık sisteminin ihtiyacının şehir hastaneleri olmadığını vurgulayan Dr. İlhan, “Şehir hastaneleri hastalanmak üzere kurulan bir sistem. Bu hastaneler aynı zamanda hasta garantili hastaneler. Dolayısıyla insanlar daha çok hastalansın mantığı ile hareket ediliyor. Aynı otoyollarda, İstanbul Havaalanı'nda, Çanakkale Köprüsü'nde olduğu gibi. Kullanım garantili projeler bunlar. Yani siz insanları hasta etmeyi garantileyen projeler yapıyorsunuz. Oysa insanları sağlıklı kılmak için daha az hastalanmayı hedefleyen projeler yapılmalı. Ama bu piyasacı sağlık anlayışı, şehir hastaneleri ile daha çok büyümüş oluyor” dedi.