Balık çiftlikleri, Körfez'in ekolojik yapısını etkiliyor

Akın Bodur

ARSUZ- Hatay'ın Arsuz ilçesinin Pirinçlik Mahallesi'nde deniz açığına kurulu Defne Su Ürünleri ve Trend Deniz Ürünleri firmalarının balık çiftliği tesislerinde kapasite artışını öngören Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) halkın bilgilendirilmesi toplantısında "bilgilendirilmediklerini" ifade eden yöre halkı, balık çiftliklerinin kapasite artışına tepki gösterdi.

1 Kasım'da yapılan ÇED halkın bilgilendirme toplantısında görüşülen projeyle, iki tesisin denizdeki alanının 60 bin metrekareden 216 bin metrekareye, yıllık kapasiteleri de bin 900 tondan 8 bin tona yükseltilmesi hedefleniyor. Aynı bölgede faaliyette bulunan Mazman şirketi ile Sürsan AŞ de üretimini 8 bin tona yükseltmişti. Kapasite artışına gidilmesi durumunda Pirinçlik-Karahüseyinli bölgesinde 432 bin metrekare alanda yıllık 16 bin tonluk kültür balıkçılığı üretimi yapılacak.

Kapasite arttırma girişimine tepki

Defne Su Ürünleri ve Trend Deniz Ürünleri firmalarının balık çiftliği tesislerinde kapasite artışını öngören ÇED halkın bilgilendirilmesi toplantısında yöre halkının bilgilendirilmediğini söyleyen 15 bin nüfusun yaşadığı 6 sitenin başkanı ile 2 mahalle muhtarı, duruma tepki göstererek açıklama yaptı. Altı site başkanı adına ortak açıklama yapan Başak Sitesi Başkanı M. Nuri Erdener, "İskenderun Körfezi'nin ekolojik yapısını etkileyen balık çiftliklerinin kapasitelerini artırma girişimlerini site başkanları olarak yapılmak istenen girişimlere şiddetle karşı çıkıyoruz" dedi.

Arsuz Belediye Başkanı Yardımcısı Sami Üstün ve İskenderun deniz Ticaret Odası Başkanı Kemal Kutlu'nun da katıldığı toplantıda konuşan Erdener, "Bölge halkının bilgilendirilmesi toplantısına gerekli çoğunluğun katıldığı belirtilmekte ise de adeta gizlenerek bu bilgilendirme toplantısı yapılmıştır. Bu toplantıda, İskenderun’dan Arsuz merkeze kadar olan sitelerin başkanları yer almamıştır" diye konuştu. 

"Çiftliklerinin etkisi Sahil Güvenlik Komutanlığı raporunda"

Arpaderesi Muhtarı Ayhan Kuş, Arsuz Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi ve Pirinçlik Muhtarı Kasım Uğur, Pamir Sitesi Başkanı M. Al Hamarat, Hanedan Sitesi Başkanı Gürcan Mazmancı, Akgün Sitesi Başkanı Serdal Çil, Şahinler Sitesi Başkanı Adnan Çiçek, Güleryüz Sitesi Başkan Ali Zeytin'in de katıldığı toplantıda konuşan Erdener, tesislerin sözde açıklara alınması taahhüdünde bulunulduğu öne sürülerek yıllık 8 bin tona yükseltilen kapasitenin aşamalı olarak yıllık 16 bin tona ve daha sonra da 30 bin tona yükseltileceğini ifade etti.

Erdener, Pamir Sitesi Sosyal Tesisleri'ndeki toplantıda, körfez ve koyların, kültür balıkçılığı yapanlar için en ideal yer olduğunu anımsattı. Fakat bu tesisler nedeniyle deniz dibi canlılarının etkilenebileceğini ve deniz suyunun kirlenmesi riskinin olduğunu dile getiren Erdener, şunları kaydetti:

"Balık üretme çiftliklerinin çevreyi olumsuz etkilediği Sahil Güvenlik Komutanlığı'nın 2000 yılı raporlarında görülebilir. Bu raporlarda 209 adet balık çiftliği denetlenmiş ve savcılığa suç duyurusunda bulunulmuştur. Özellikle Ege ve Akdeniz kıyılarında son zamanlarda hızla sayıları artan balık çiftlikleri çevreyi olumsuz şekilde etki altına almaktadır. Ayvalık'ta bulunan balık üretme çiftlikleri kapatılmış, onlar İskenderun Körfezi'ne yeni çiftlikler açarak faaliyetlerini kapasitelerini artırma girişimiyle sürdürmek isteğindeler. İskenderun'un sessizliği onları daha çok tesisler yapma ve kapasite artırma cesareti kazandırmıştır. Site başkanları olarak, sitelerde ikamet eden vatandaşlar adına haberimiz olmadan yapılan bilgilendirme toplantısını red ediyor ve İskenderun Körfezi'ne sahip çıkılması konusunda ilk önce devlet ilgililerinde, belediye başkanlarından, tüm siyasilerden, muhtarlardan meslek odaları ve sivil toplum kuruluşlarından, Körfez'in kokusunu duyan, güzelliğini yaşayan vatandaşlardan destek talep ediyoruz."

Belediye konuyu yargıya taşıyacak

Yöre halkının duyarlılığını sürdürmesini isteyen Arsuz Belediye Başkanı Yardımcısı Sami Üstün de insanın, doğanın ve yaşam kalitesinin engellendiği her ortama karşı olduklarını söyledi. Buna seyirci kalmayacaklarını ifade eden Üstün, "Hukukçularımızın yapacağı incleme sonrası konuyu yargıya taşıyacağız" diye konuştu.

Arsuz Kent Konseyi Yürütme Kurulu Üyesi Kasım Uğur ise aynı zamanda balık çiftliklerinin kurulacağı mahalle olan Pirinçlik'in muhtarı olduğunu anımsatarak, ÇED toplantısına ilişkin muhtarlığa herhangi bir bilginin gelmediğini kaydetti. Arsuz Kent Konseyi olarak balık çiftliklerine karşı olduklarını anlatan Uğur, çiftlikler nedeniyle yöredeki onlarca küçük balıkçının da mağdur edildiğini, çiftliklere 100 metre yaklaştıklarında Sahil Güvenliği Komutanlığı'nı arayan çiftlik sahiplerinin küçük balıkçıya ağır para cezaları yazdırdığını ifade etti. Uğur, "Arsuz, sadece yöremizin değil, ülkemizin Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yaşayanların da denize girdiği yer. Balık çiftliklerinin kapasite artışı, belediyenin yörede planladığı plajları da olumsuz etkileyecek. Arsuz, sanki terk edilmiş bir bölge gibi. Bu tesisler yörenin güzelliklerine gölge düşürüyor. Bunu kabul etmiyoruz" değerlendirmesini yaptı.

Bölgede köpek ve yunus balıkları görülür halde

Pirinçlik Mahallesi'nde oturan ve baba mesleği olarak tekneyle balıkçılığı sürdürdüğünü anlatan Refik Taze ise şöyle konuştu:

"40 yıldır balıkçılık yapıyorum, köpek balığı ile yunus balığının bu bölgede bu kadar çok görmedim. Daha önceleri de köpek balıkları ve yunus balığı gelirdi ama bunlar çıplak gözle görülmezdi. Şimdi camgöz, gri ve turuncu köpek balıkları ile yunus balıkları çıplak gözle görülür hale geldi. Bunlar daha çok çiftlik kafeslerinin olduğu bölgede görülüyor. Ve bizim ağlarımıza da saldırıyorlar."